Sprzęt ochrony głowy jakie wymagania musi spełniać i jak dobrać odpowiedni
Do najczęstszych przyczyn urazów głowy zaliczamy: uderzenie przez spadające elementy, uderzenie o twarde i ostre przedmioty i zgniecenie przez poruszające się obiekty o dużej masie.
W warunkach pracy przemysłowej zagrożenia mechaniczne występują na wielu stanowiskach. Zagrożeń tych nie zawsze jesteśmy w stanie wyeliminować poprzez stosowanie środków ochrony zbiorowej czy zmieniając organizację pracy. W wielu przypadkach jedyną możliwością ochrony pracownika jest zastosowanie tzw ŚOI – środków ochrony indywidualnej. Głowa jest jednym z najbardziej newralgicznych części ciała człowieka – dlatego ryzyko związane z zagrożeniami mechanicznymi jest duże.
Uszkodzenia głowy wywołane przez te zagrożenia są różne – poprzez otarcia skóry, zadrapania , uszkodzenia kości, kręgów szyi - na uszkodzeniach mózgu kończąc. W związku z tym uszkodzenia głowy mogą prowadzić do trwałego kalectwa a nawet do śmierci.
Środkami ochrony indywidualnej przeznaczonymi do ochrony głowy są hełmy ochronne. Wystepują one w wielu wariantach, rodzajach konstrukcji i przeznaczenia. Pamiętać należy, że ich stosowanie nie eliminuje zagrożeń obecnych na stanowisku pracy – a jedynie pozwala zmniejszyć następstwa wypadków.
By hełmy spełniały swoje zadania muszą posiadać odpowiednie właściwości ochronne przez cały czas użytkowania. Zagwarantowanie odpowiednich parametrów ochronnych jest konsekwencją:
Konstrukcji i materiałów
badań i certyfikacji
nadzoru nad jakością produkcji
Budowa hełmu przemysłowego
Rysunek 1
Budowa hełmu ochronnego 1 - skorupa, 2 - więźba, 3 - pas główny, 4 - potnik, 5 - zaczep paska podbródkowego, 6 - zaczep pasa więźby
Przykład hełmu ochronnego:
https://www.gvarant.pl/pl/p11472,kask-helm-ardon-sh-1-wiezba-na-pokretlo-plynna-regulacja.html
Zewnętrzna cześć hełmu to skorupa – nadaje mu ona zasadniczy kształt. Do zadań skorupy należy przyjęcie uderzenia, co za tym idzie absorpcję energii uderzenia. Innym jej zadaniem jest niedopuszczenie do kontaktu z głową obiektów z ostrymi kształtami. Ponadto skorupa może być wyposażona w daszek, otwory wentylacyjne czy uchwyty do akcesorii.
Do produkcji skorup hełmów ochronnych stosuje się ABS, polietylen bądź laminaty poliestrowo-szklane.
Kolejną częścią hełmu ochronnego jest więźba. Jest to wewnętrzna część hełmu, zamocowana do skorupy. Więźba bezpośrednio styka się z głową, dzięki czemu za zadanie ma odbiór siły uderzenia i rozłożenie jej na jak największą powierzchnię głowy, co wpływa na obniżenie obrażeń użytkownika. Pas nośny do więźby wykonany jest zazwyczaj taśm wykonanych z tworzyw sztucznych. Stabilne osadzenie hełmu na powierzchni głowy możliwe jest dzięki zastosowaniu pasa głównego który obejmuje głowę na wysokości podstawy czaszki i czoła. Potnik umiejscowiony na wysokości czoła użytkownika ma za zadanie pochłanianie potu z czoła pracownika. Elementem który zabezpiecza hełm przez spadaniem z głowy jest pasek podbródkowy. Należy jednak pamiętać że przed spadaniem hełmu z głowy zabezpieczy odpowiednie ukształtowanie pasa głównego oraz więźby.
Nadzór nad stanem technicznym kasków
Obowiązek nadzoru nad stanem technicznym hełmów w okresie ich użytkowania spoczywa na pracodawcach. Aby nadzór ten spełniał swoje zadania musi polegać na prowadzeniu kontroli na dwóch poziomach:
bezpośrednio przed przystąpieniem do każdego użycia kasku
okresowo wykonane przez osobę do tego celu przeszkoloną.
Najważniejszym z wymienionych poziomów kontroli jest poziom pierwszy. Pozwala on na wychwycenie uszkodzeń które powodują utratę właściwości ochronnych hełmu co wyklucza go z możliwości użytkowania. Drugi poziom – również bardzo ważny – pozwala na sprawdzenie hełmu przez profesjonalistę z użyciem narzędzi niedostępnych dla użytkownika.
Przegląd wymagań dla najczęściej stosowanych hełmów ochronnych
Zakres wymagań dotyczących parametrów ochronnych zawierają odpowiednie normy europejskie.
Przemysłowe hełmy ochronne
Normę PN-EN 397 spełniają przemysłowe hełmy ochronne, których głównym zadaniem jest ochrona górnej części głowy przed spadającymi przedmiotami.
Przemysłowe hełmy lekkie
Norma PN-EN 812 która charakteryzuje lekkie kaski przemysłowe mówi, że kaski takie chronią użytkownika przede wszystkim przed urazami wywołanymi przez uderzenie głową o twarde, nieruchome przedmioty, Należy pamiętać że lekki hełm przemysłowy nie jest przemysłowym hełmem ochronnym i nie może być stosowany zamiennie.
Przykład hełmu lekkiego:
https://www.gvarant.pl/pl/p112,kask-helm-reis-bumpcap-antyskalpowy-lekki.html
Wysoko skuteczne przemysłowe hełmy ochronne
Hełmy przemysłowe które spełniają normy PN-EN 14052 są przeznaczone do zapewnienia ochrony głowy użytkownika przed spadającymi przedmiotami i uderzeniami poza część ciemieniową.
Hełmy elektroizolacyjne
Hełmy elektroizolacyjne do prac przy instalacji niskiego napięcia spełniają norme PN-EN 50365.
Są one przeznaczone do ochrony przed porażeniem elektrycznym , zapobiegają przepływowi prądu porażeniowego przez głowę.
Kaski dla alpinistów
Kaski dla alpinistów często stosowane są w pracy na wysokości, a w szczególności w pracy w tzw. dostępie linowym. Kaski te spełniają wymagania normy PN-EN12492.
https://www.gvarant.pl/pl/p11532,kask-helm-venitex-granite-peak-w-stylu-gorskim.html
Należy pamiętać, że hełmy podczas użytkowania na skutek działania wielu czynników tracą swoje parametry techniczne, ochronne. Do najważniejszych z tych zjawisk można zaliczyć:
działanie promieniowania słonecznego
uszkodzenia mechaniczne
relaksację naprężeń wewnętrznych w tworzywach sztucznych
uszkodzenia materiałów na skutek oddziaływania substancji chemicznych występujących na danym stanowisku pracy
Z tych powodów hełm ochronny może być stosowany jedynie przez czas zdefiniowany przez producenta – o ile wcześniej nie wystąpiły dyskwalifikujące go uszkodzenia.
Jak dobrać hełm ochronny ?
Jeżeli hełm ma użytkować osoba wykonująca ciężkie prace fizyczne wykonywane w wysokiej temperaturze należy wybrać hełm posiadające skuteczną wentylację – wyposażony w odpowiednie otwory wentylacyjne
Jeżeli podczas pracy występuje ryzyko spadania hełmu z głowy należy wybrać hełm wyposażony w pasek podbródkowy lub z pasem główym który dokładnie opasuje czesć potyliczną głowy.
Jeżeli praca wykonywana na danym stanowisku pracy, ze względu na przyjmowane przez pracownika pozycje, stwarza ryzyko spadania hełmu z głowy należy dobrać konstrukcję hełmu, która posiada tak ukształtowany pas główny, aby dokładnie opasywał część potyliczną głowy lub jest wyposażona w pasek podbródkowy.
Jeżeli podczas pracy występuje ryzyko porażenia prądem elektrycznym należy dobrać hełm posiadający właściwości elektroizolacyjne.
Jeżeli istnieje ryzyko oddziaływania na pracownika odpryskami stopionego metalu należy stosować odpowiednie hełmy – z oznaczeniem MM
Jeżeli pracownik jest narażony jest na zgniecenie boczne głowy należy stosować hełmy o podwyższonej odporności – oznaczenie LD
Jeżlei pracownik wymaga ochrony twarzy bądz słuchu należy wyposażyć go w hełm posiadające odpowiednie gniazda zaczepowe dla danych akcesorii.
Jeżeli pracownik pracuje w strefie zagrożenia wybuchem należy dobrać hełm z właściwościami antyelektrostatycznymi.
Dobry hełm powinien posiadać możliwość regulacji – dopasowanie się do obwodu głowy
Hełm musi zachowywać parametry ochronne w pełnym zakresie temperatur które występują na stanowiku pracy danego użytkownika
Nasza oferta hełmów ochronnych:
https://www.gvarant.pl/pl/kaski-helmy-czapki-i-inne/kaski--helmy/
Pełna oferta firmy Gvarant Bhp dotycząca ochrony głowy:
https://www.gvarant.pl/pl/kaski-helmy-czapki-i-inne/
Podsumowanie
Aby hełm ochronny spełniał swoje zadanie – odpowiednio zabezpieczał głowę pracownika – musi być odpowiednio dobrany, dopasowany i użytkowany. Wybór hełmu należy przeprowadzić na podstawie analizy ryzyka występującego na danym stanowisku pracy. Należy również pamiętać o zakresie temperatur w jakim używany będzie hełm. Nigdy nie można ingerować w konstrukcję hełmu. Pamiętajmy również by sprawdzić czy dany hełm ma możliwość instalacji np. paska podbródkowego, ochronników słuchu. Nie każdy hełm wyposażony jest w możliwość jego regulacji.
Dlaczego hełm się przydaje :) :
ul. Warszawska 29
35-205 Rzeszów
(budynek Biedronki)
Akceptujemy płatności